Książka “Urazy i kontuzje treningu siłowego i fitness” autorstwa dr. Dominika Sieronia w swoim założeniu ma za zadanie przedstawienie istotnych informacji odnośnie urazów, systemu ich klasyfikacji, form leczenia – zarówno zachowawczego jak i operacyjnego, a także sposobów rehabilitacji w zależności od specyfiki urazu. We wstępie dowiadujemy się, że książka zawiera opisy najczęściej spotykanych urazów i kontuzji skutkujących występowaniem specyficznych obrażeń w najpopularniejszych dyscyplinach sportowych, a także przyczyny ich powstawania, przebieg oraz skuteczne i sprawdzone terapie.
Autor sugeruje, jakoby brak odpowiedniego podejścia do zapobiegania kontuzjom oraz przekazywanie wiedzy przez osoby niekompetentne były przyczyną niewłaściwego postępowania w urazach i właśnie ten argument podaje jako motywację do „opracowania jedynej w swoim rodzaju książki w zakresie urazów w codziennej praktyce w sportach siłowych, kulturystyce oraz fitness, ale nie tylko”.
Pierwsze strony pozycji to wprowadzenie w podstawy układu kostnego oraz mięśniowego. Budowa anatomiczna poszczególnych elementów kręgosłupa wsparta jest odpowiednimi rycinami. Szczególną uwagę poświęcono budowie kręgów kręgosłupa.
Wszystko to również w formie rycin i tabel. Analizując układ mięśniowy, autor postanowił podzielić mięśnie na trzy zasadnicze grupy: tylną, boczną oraz przednią i w taki sposób pokrótce scharakteryzować elementy wchodzące w skład każdej z nich. W książce pojawia się także poruszenie tematu taśm anatomicznych – taśmy powierzchownej przedniej i tylnej, lecz bardziej w formie krótkiego wspomnienia niż wyjaśnienia. Autor wskazuje też drugi rodzaj podziału układu mięśniowego – opis mięśni stabilizujących i mobilizujących wraz z ich wpływem na dolegliwości bólowe kręgosłupa.
W dalszej części poruszona została koncepcja stabilizacji centralnej i treningu mięśni głębokich. Tak jak poprzednio, tekst wsparty jest schematami.
Opis biomechaniki zawiera takie aspekty jak pojęcie segmentu ruchowego czy podział kręgosłupa uwzględniając jego funkcjonalność. Wytłumaczona jest także praca krążka międzykręgowego.
Po kwestiach związanych z krótkim wyjaśnieniem budowy i funkcji poszczególnych elementów oraz układów, dalsze rozdziały poruszają temat dyskopatii – etiologii, budowy krążka międzykręgowego, etapów jego degeneracji. Autor odpowiada także na pytania:
- dlaczego uszkodzenie krążka międzykręgowego boli?
- jaki odcinek kręgosłupa jest najczęściej narażony i dlaczego?
- co to jest kręgozmyk?
- czym się objawiają urazy kręgosłupa?
- jakie sporty są najbardziej kontuzjogenne?
Kolejne rozdziały dotyczą już ściśle określonych jednostek chorobowych w odniesieniu do uprawianych sportów. W każdym rozdziale występuje ten sam schemat podawania informacji:
- anatomia i biomechanika danej części ciała (w książce podzielone na kończynę górną, staw łokciowy i staw nadgarstka, kończynę dolną, staw kolanowy, staw skokowy i stopę),
- wskazanie jakie sporty są najbardziej kontuzjogenne i jakie zastosować formy treningu,
- opis urazów i patologii najczęściej występujących w omawianej części ciała,
- rehabilitacja po urazach.
Każdy rozdział książki zawiera także tzw. „take home points” będące telegraficznym skrótem omawianego tematu.
Przedostatni rozdział dotyczy urazów mięśni. Po krótkim wprowadzeniu w anatomię i fizjologię można znaleźć informacje o przejściu mięśniowo-ścięgnistym, zapaleniu pochewek i kaletek, naderwaniach czy zerwaniach. Autor próbuje także odpowiedzieć na pytanie o zasadność używania pasa do podnoszenia ciężarów w oparciu o dostępne na ten temat badania.
Ostatni rozdział będący podsumowaniem został przedstawiony w postaci pytań:
- jak pomóc zawodnikowi w razie kontuzji, żeby do nas wrócił?
- co zrobić, gdy zawodnik uskarża się na ból?
- kiedy wezwać lekarza lub zespół ratowniczy?
- co zrobić, gdy zawodnik jest świeżo po kontuzji?
JAK OCENIAM TĘ KSIĄŻKĘ?
Z całą pewnością plusem są zawarte ryciny, tabele i schematy pozwalające czytelnikowi zobrazowanie omawianego zagadnienia i usystematyzowanie wiedzy. Na pochwałę zasługuje fakt, że autor pisząc tekst robił przypisy, odnosząc się do artykułów naukowych czy informując o oparciu podawanych treści na takich pozycjach jak „Anatomia funkcjonalna stawów” Kapanji’ego, „Sobotta. Atlas anatomii człowieka” czy „Taśmy anatomiczne” Meyers’a.
Nie traktowałabym jednak tej książki jako bazy wiedzy o urazach i kontuzjach w treningu, a już na pewno nie jako źródło wiedzy fizjoterapeutycznej na ten temat. Zagadnienia związane z rehabilitacją po kontuzjach są opisane zdawkowo, skupiają się głównie na podaniu przykładów zabiegów z obszaru fizykoterapii. Inne formy terapii podawane są niezwykle ogólnikowo (przykład: skręcenie stawu skokowego, kinezyterapia: ćwiczenia zwiększające zakres ruchomości stawu skokowego, ćwiczenia stabilizacyjne, ćwiczenia propriocepcji, ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową, ćwiczenia specjalistyczne wprowadzające do treningu siłowego).
Książka jest napisana zrozumiałym językiem, czyta się ją przyjemnie. Jej wielkość (B5) sprawia, że jest poręczna. Fizjoterapeutom polecam przeczytać traktując tę pozycję bardziej jako formę odświeżenia podstaw wiedzy. Wydaje mi się jednak, że dla osób które nie mają wykształcenia medycznego oraz nie interesowały się do tej pory treningiem siłowym i fitness może to być całkiem przydatna forma zdobycia wiedzy.
Książkę w najniższej cenie zakupicie tutaj.
