W sierpniu 2011 roku dzięki uprzejmości firmy Microsoft miałem przyjemność przez 2 miesiące testować konsolę Xbox Kinect. Sprawdzałem ją pod kątem wykorzystania w rehabilitacji. Do ćwiczeń zakwalifikowani zostali głównie pacjenci neurologiczni z takimi schorzeniami jak przepuklina oponowo-rdzeniowa, mózgowe porażenie dziecięce, uraz czaszkowo-mózgowy oraz udar mózgu. Udostępniono mi gry takie jak Kinect Sports, Dance Central, Joy Ride oraz Kinect Adventures. Najczęściej korzystałem z zestawu gier sportowych, natomiast pacjenci mieścili się w przedziale wiekowym 6-30 lat. Nie prowadziłem badań z użyciem specjalistycznego sprzętu pomiarowego ponieważ do prywatnego ośrodka rehabilitacyjnego pacjenci przyjeżdżają głównie w celu odbudowania utraconej funkcji i brak jest czasu na działalność naukową. Skupiłem się na obserwacji i analizie ruchu przed, w trakcie i po ćwiczeniach na konsoli.
Doszedłem do wniosku, że największe korzyści można osiągnąć w takich aspektach jak równowaga i duża motoryka kończyn górnych. Pacjenci nie poprawiają funkcji manipulacyjnych dłoni ponieważ zadania w grach mają charakter globalny. Uważam, że osoby po amputacji w obrębie kończyny górnej mogą dużo skorzystać podczas treningu bramkarskiego, gdzie należy obronić jak najwięcej strzałów przy użyciu zachowanej kończyny górnej i kończyn dolnych. Z każdą kolejną obroną rośnie poziom trudności (piłka leci szybciej i w bardziej nieoczekiwane miejsca). Dzięki opcji zapisywania wyników możemy śledzić postępy pacjentów. Niestety osoby po amputacji kończyny dolnej nie skorzystają z ćwiczeń przy użyciu konsoli, ponieważ detektor nie wykryje ruchów ich ciała.
Należy być bardzo uważnym podczas ćwiczeń z dziećmi. Terapeuta musi wykazać się dużą dozą koncentracji, aby terapia nie przeobraziła się nie postrzeżenie w chaotyczną zabawę. Wśród dorosłych pacjentów dużym powodzeniem cieszył się boks, głównie ze względu na element współzawodnictwa. Pod kątem terapeutycznym można było zaobserwować kilka pozytywnych aspektów takich jak konieczność przenoszenia ciężaru ciała z jednej nogi na drugą, kontrrotacja obręczy barkowej względem biodrowej oraz wymuszenie używania obu kończyn górnych w celu wyprowadzenia celnych ciosów i organizowania skutecznej obrony.
Pacjent, aby wziąć udział w ćwiczeniach przy użyciu konsoli Xbox Kinect musi być na tyle sprawny, żeby przyjąć samodzielnie pionową postawę ciała. Z tego powodu osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich nie mogą uczestniczyć w terapii ponieważ konsola ich nie wykryje.
Ruchy kończyn górnych w trakcie grania odbywają się w łańcuchach otwartych i z tego powodu do ćwiczeń na konsoli klasyfikowani powinni być pacjenci u których tego typu zadania są realne do wykonania. Z pacjentem po uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego powinniśmy zaczynać od aktywności w łańcuchach zamkniętych. Gdy wykonuje on je poprawnie to możemy przejść do łańcuchów otwartych. Podczas ćwiczeń nie mogą narastać reakcje stowarzyszone.
Jedną z największych zalet używania nowych technologii w rehabilitacji jest fakt, że pacjent bardzo szybko otrzymuje informację zwrotną czy wykonał zadanie poprawnie czy też musi jeszcze potrenować. Poza tym osoby po uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego bardzo tracą na wydolności. Dzieje się to za sprawą długiej hospitalizacji i małej ilości ruchu w domu. Natomiast produkt firmy Microsoft naprawdę stawia pod tym kątem duże wymagania czego sam doświadczyłem.
Konsola Xbox Kinect na dobre przyjęła się na rynku. Coraz częściej jest wykorzystywana podczas rehabilitacji w ośrodkach na całym świecie. Na uwagę zasługuje fakt, że stale wychodzą nowe gry, które z powodzeniem mogą być wykorzystane w terapii. Chodzi mi głównie o takie tytuły jak miCoach Kinect (przy współpracy z firmą Adidas), Your Shape Fitness Evolced 2012, EA Sports Active 2, Michael Phelps: Push The Limit, Nike+ Kinect Training (premiera: koniec 2012 roku) i wiele innych. Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będzie mi dane przetestować choć część gier pod kątem przywracania sprawności. Podzielę się z Wami oczywiście moimi spostrzeżeniami.
Od pół roku korzystamy z ćwiczeń z użyciem xboxa+kinect w przypadku dziewczyny z tetraplegią (c5/c6 – ruch w stawie barkowym, łokciowym i w nadgarstku, wózek inwalidzki aktywny).
nie jest prawdą, że : “Pacjent, aby wziąć udział w ćwiczeniach p (…) musi być na tyle sprawny, żeby przyjąć samodzielnie pionową postawę ciała. (…) a osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich nie mogą uczestniczyć w terapii ponieważ konsola ich nie wykryje.”
Owszem – mogą być problemy z wykryciem “szkieletu” osoby poruszającej się na wózku, ale “logowania” do programu może dokonać osoba sprawna, która przekaże następnie grę z rozpoznaną postacią osobie na wózku.
W naszym przypadku świetnie sprawdzają się gry w kręgle, boks, symulacja wyścigów samochodowych – niezastąpione i dające dużo radości ćwiczenie rąk.
Zresztą przed rozpowszechnieniem opinii w stylu :”nie da się” polecamy lekturę linku: http://support.xbox.com/pl-PL/xbox-360/kinect/accessibility-kinect
Ma Pani rację! Dopiero po napisaniu tekstu spotkałem osoby z tetraplegią, które pomimo poruszania się na wózku korzystały z konsoli Xbox Kinect. Mam pacjenta, który z powodzeniem gra w tenisa!
Moja błędna ocena wynikała z tego, że sam próbowałem siedząc na wózku włączyć grę i mi się nie udało. Natomiast rzeczywiście korzystając z czyjejś pomocy nie ma problemu z graniem w wiele gier!
Od stycznia prowadzimy badania w Klinice Otolaryngologi UM w Łodzi nad wdrażaniem XBOX wraz z zestawem kinect przy rehabilitacji pacjentów z zaburzeniami równowagi i wstępne wyniki są bardzo zachęcające. Ciekawi mnie jak udało się Panu skontaktować z firmą Microsoft celem wypożyczenia sprzętu? Mi osobiście nie udało się przebić z listami ani mailami i zmuszczeni byliśmy zestaw zakupić za środki kliniki (jak zwykle szczupłe)..
Ja starania nad wypożyczeniem Xboxa podjąłem w połowie 2011 roku. W Polsce jedynie Fundacja Iskierka wykorzystywała Xboxa do rehabilitacji. Być może dlatego tak chętnie Microsoft wypożyczył mi konsolę!
Podjęte przez Państwa działania są bardzo ciekawe! Chętnie dowiem się czegoś więcej! Służę również pomocą! kontakt@neoreh.pl